MERAKLISINA NOTLAR

 
İlk insanlar, içi boş kütüklere deri gererek ya da boynuz veya kemiklere üfleyerek doğadaki sesleri taklide çalışmışlardır. Kuş ötüşü, su şırıltısı gibi... Böylece insanlık serüveninin müzik tarihini başlatmışlardır.

Müziğin dinsel törenlerde kullanılmasını kim akıl etti merak ediyorum. Hintlilerin Veda ilâhileri en eski müzik yazmalarıdır.

Dr. Duchense-Guillemin, şimdiki Irak toprakları üzerinde, Sümerlere ait yedi notalı bir müzik sistemiyle yazılmış besteler buldu. Bu besteler, İ.Ö. 1800 yılından kalmaydı.

Mısır'da Nil Nehri üzerindeki değirmenlerde çalışanlar tarafından söylenen Shaduf adlı şarkı, bilinen en eski şarkıdır. İlk ne zaman söylendiği henüz saptanamamıştır.

9. yüzyılda Hristiyanlıkta dinsel sözler söylerken, bir yandan da tek sesli müzik (Sequentia) yaygınlık kazanmıştır.

Uzmanlarca, 15.-17. yüzyıl, müziğin rönesansı diye nitelenir. 18. yüzyılın ilk yarısında din dışı solo müzik de gelişmeye başladı. Bu şarkılar operanın ilk örnekleri sayıldı. Müzik uzmanları için 1760-1830 arası Avusturya'nın başkenti Viyana'da gelişmiş olan müzik gerçek müziktir. Yine aynı uzmanlar pop müziği müzikten bile saymak istemezler.

Bartalommeo Cristofori adlı İtalyan tarafından 1720'de Floransa kentinde yapılan piyano, bilinen en eski piyanodur. Halen New York Metropolitian Museum of Art'tadır.

Dünyada sesi plâğa kaydedilen ilk kişi Tennyson Birinci Baronu Alfred'dir.

Plâk dolduran ilk sanatçı Danimarkalı bariton Peter Schram'dır. 5 Eylül 1889'da Don Giovanni'yi seslendirmiştir.

20. yüzyıla kadar, tiyatrolarda, konser salonlarında izlenen ve belli bir kesimin dinleyebildiği müzik, I. Dünya savaşı sonrasında kurulan ve geliştirilen radyo sayesinde yaygınlaştı ve  müzikseverlerin sayısını arttırdı. Pop, varyete, müzikal komedi ve caz geniş halk kitlelerince tanındı ve sevildi.

İlk kez 18. yüzyılda yapılan müzik kutusu, gramafonun icadına kadar kullanılan bir ev çalgısıydı.

28 Haziran 1964'te Norveç'te konser veren bir orkestra, ülkenin dört köşesinden gelen 20 bin 100 müzisyenden oluşuyordu ve dünyanın en büyük orkestrasıydı.

Elektromanyetik dalgalarla yayın yapma patentini 2 Haziran 1896'da Marchese Guglielmo Marconi almıştır.

İlk radyo yayını, 24 Aralık 1906 günü Kanadalı Prof. Reginald Aubrey Fessenden tarafından ABD Massatchusetts'te gerçekleştirildi.

1915 Kasımı'nda Paris'teki Eyfel Kulesi'nde görevli Amerikalı radyo mühendisleri, ABD'nin Arlington'daki donanma istasyonundaki meslektaşlarının konuşmaları kaydettiler. Böylece ilk defa ses, radyo dalgalarıyla Atlantik'i aşmış oldu.

Dünya ülkeleri arasında en çok plâk ABD'dedir. Yaklaşık 75 milyon plâk vardır.

Dünyadaki en eski plâk, BBC'nin arşivinde bulunan 1888'den kalma bir plâktır.

 



Dünyada plâkları en çok satan sanatçılar Bing Crosby ve Elvis Aron Presley'dir. Her plâkları 300 binin üstünde satmıştır.

The Beatles topluluğunun doldurduğu plakların toplamı 1 milyarı aşkın satmıştır. Yine resmi kayıtları göre en çok altın plak kazanan grup, The Beatles'tır. Solo söyleyenler içinde de Elvis Presley 45 altın plakla öndedir.

1965 ve 1973 yılları arasında Paul McCartney ve John Lenon tarafından bestelenen, 1186 değişik biçimde seslendirilen Yesterday ve Paul Anka tarafından bestelenip Frank Sinatra tarafından seslendirilen My Way binden fazla baskı yapan şarkılardır.

Kayıtlara geçen rakamlara göre, şarkı söyleyerek en çok para kazanan sanatçı Enrico Caruso'dur. 20. yüzyılın başlarında o dönemin parasıyla 9 milyon dolar kazanmıştı. David Bowie, 26 Mayıs 1983'te California'ya verdiği bir tek konser için 1,5 milyon dolar almıştı.

Kayıtlara geçen en uzun solo şarkı söyleme rekoru, 18-25 Mart 1983 arasında 180 saat şarkı söyleyen Robert Sim tarafından kırılmıştır.

Dünyada en çok söylenen şarkı, Happy Birthday to You şarkısıdır. 8 Mart 1969'da Apollo 9 astronotları tarafından uzayda da söylenmiştir.

Beatles'in eski üyesi Paul McCartney'in 1962-1978 yılları arasında bestelediği 43 şarkıdan her biri 1 milyonun üzerinde satarak, McCartney'i en çok satan besteci yapmıştır.

Bütün zamanlar içinde en çok satılan albüm, Michael Joseph Jackson tarafından doldurulan Thriller adlı uzunçalardır. 1984 yılı Nisan ayına kadar 35 milyon adet satmıştı.

Bir yıl içinde en çok Grammy ödülü kazanan sanatçı da 8 ödülle Michael Jackson'dur.

Grammy ödülünü tarih boyunca pek çok kazanan sanatçı ise 23 kez ile Sir Georg Solti'dir.

Gülşen Uslu